I – VERGİ MEVZUATI BAKIMINDAN HANGİ FATURALAR GEÇERLİDİR?
Bir Faturanın vergi mevzuatı bakımından geçerli olabilmesi için;
1- Faturanın anlaşmalı matbaaya bastırılmış
olması (Maliye Bakanlığı amblemi olmalı) veya Noter tasdikli olması gerekir.
2- Düzenlenen
fatura malı satan firmaya ait olmalıdır. Yani, faturanın üzerinde
satıcı kim ise onun isim, unvan, vergi dairesi ve numarası basılı
olmalıdır.
3- Fatura malı satın alan firmanın adına
düzenlenmiş olmalıdır.
4- Fatura,
gerçek bir alış veriş sonucu düzenlenmiş olmalıdır.
5- Malın veya
hizmetin cinsi, miktarı ve fiyatı faturada doğru gösterilmiş
olmalıdır.
6-Vergi mevzuatında belirtilen diğer şekil şartlarına uygun olarak
düzenlenmiş olmalıdır.
I. bölümde belirtilen şartlardan herhangi birini taşımayan faturalar
vergi mevzuatı yönünden geçerli sayılmaz. Mesela; anlaşmalı matbaaya
bastırılmış, alıcı firma adına, bizzat satıcı firma tarafından
düzenlenmiş olsa bile gerçek bir alış-verişe dayanmayan faturaların
vergi mevzuatı uyarınca gider belgesi olarak kabul edilmesi ve
faturada yer alan KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün değildir.
III – VERGİ MEVZUATI YÖNÜNDEN GEÇERLİ SAYILMAYABİLECEK FATURA
ÖRNEKLERİ
1- Hiçbir mal veya hizmet satın alınmadığı,
böyle bir gider, masraf olmadığı halde, ödenecek vergi tutarını
düşürmek için başkalarından alınarak gider yazılan faturalar (İşyeri asansörü tamir ettirilmediği halde asansör tamir ettirilmiş
gibi tamirciden alınıp gider yazılan fatura gibi.)
2 – Mal veya hizmet gerçekten satın alındığı
halde, mal veya hizmetin satın alındığı satıcıdan fatura alınamadığı
için, başkasından temin edilen faturalar. (İşyeri asansörü gerçekten
tamir ettirildiği halde, tamiri yapan tamirci yerine başka birinden
temin eden tamir faturası gibi.)
3 - Mal veya hizmet gerçekten satın alındığı
halde, satın alınan mal veya hizmetin cins, miktar veya fiyatının
farklı gösterildiği faturalar (10
TL.’ye alınan malın, 100 TL.’ye alınmış gösterildiği faturalar gibi)
IV–VERGİ MEVZUATINCA GEÇERLİ SAYILMAYAN FATURALARI KULLANANLARIN
TESPİTİ
Teknolojinin ve e-devlet uygulamalarının gelişmesiyle birlikte,
düzenledikleri faturaların vergi mevzuatı yönünden kabulüne imkan
bulunmayan firmalar ile bu firmalarca düzenlenerek verilen
faturaları kullanan mükelleflerin izlenip tespit edilmesi daha kolay
hale gelmiştir.
Kaldı ki, sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyen
firmalar, düzenledikleri faturaları sadece bir firmaya değil,
yüzlerce ve hatta binlerce firmaya vermektedir. Bu nedenle, Örneğin
A firmasının hukuken geçerli olmayan faturayı B’den aldığı tespit
edilmişse, B’nin bu tür fatura kestiği diğer yüzlerce firma da
tespit edilmektedir.
Bu itibarla, vergi mevzuatı yönünden geçerli sayılmayan faturaları
kullanan mükelleflerin incelemeye alınma ihtimali, normal bir
mükellefin incelemeye alınma oranına göre en az 5-10 kat daha yüksek
olmaktadır.
V – GEÇERLİ SAYILMASI MÜMKÜN OLMAYAN FATURALARI KULLANMANIN
SONUÇLARI
Mal veya hizmeti gerçekten satın aldıkları halde faturasının geçerli
olamayacağını fark edemeyen mükelleflerimiz, hem vergi mevzuatı
uyarınca geçerli sayılması mümkün olmayan faturayı aldıkları kişiye
KDV ödemiş olmakta, hem de bu faturaların vergi idaresince tespiti
halinde, aynı KDV’yi gecikme faizi ve cezasıyla birlikte vergi
dairesine ödemek durumunda kalmaktadırlar.
Bazı mükelleflerimiz ise, aldıkları faturanın, faturayı düzenleyen
kişi veya firmanın KDV beyannamesinde beyan edilmesinin, faturanın
geçerli olması için yeterli olduğuna inanmaktadırlar. Halbuki,
faturayı düzenleyen kişi veya firmanın, kestiği faturayı KDV
beyannamesinde göstermesi, faturanın geçerli olduğu anlamına gelmez.
Çünkü bazen komisyon karşılığı naylon fatura ticareti yapanlar bile;
vergi dairesine kayıt yaptırıp, verdikleri faturayı da beyan
etmekte, ancak çıkan vergiyi ödememektedirler.
1 -
Faturanın, hukuken geçerli olması için gerekli 6 şartın tamamını
taşımasına dikkat edilmelidir.
2 - Ödemeler
banka kanalıyla hesaptan hesaba yapılmalıdır.
3 - Çek
düzenlenmesi halinde, çekin mutlaka nama yazılı olmasına dikkat
edilmelidir.
4 - Hesap
sahibi ile adına çek düzenlenen firma, faturada yazılı firmayla aynı
olmalıdır.
5 - Alınan
mal ve hizmetle ilgili tüm belgeler (fatura, serbest meslek makbuzu,
gider pusulası vb.) titizlikle saklanmalıdır.
Ancak ödemelerin çekle veya banka kanalıyla
yapılması veya evrakların muhafaza edilmesi, bir faturanın vergi
mevzuatı yönünden geçerli olduğu anlamına gelmez. Kullanılan faturanın
gerçek bir alış verişe dayanması ve malın veya hizmetin cins, miktar
ve fiyatının da mutlaka doğru gösterilmesi gerekir.
VII– FATURALARIN VERGİ MEVZUATI YÖNÜNDEN GEÇERLİ
SAYILMAYABİLECEĞİNİN SONRADAN FARKEDİLMESİ HALİNDE YAPILABİLECEK
İŞLEMLER
Bu durumda, indirim konusu KDV tutarının, kayıtlardan çıkarılan
faturada gösterilen tutar kadar azalması sonucu, ödenmesi gereken
KDV’de artış meydana gelebilecektir. Bu durumda, daha önce ödenmemiş
olan KDV tutarının gecikme faizi ve cezasıyla birlikte ödenmesi
gerekmektedir. Örneğin; Ocak 2007 döneminde mükellefin alınan faturalarının 1.000
TL.lik kısmının vergi mevzuatı yönünden geçerli olmadığı
anlaşılmışsa, mükellefin karşılaşacağı mali külfet aşağıdaki gibi
olacaktır.
2.Mükelleflerimiz, Vergi Mevzuatı Yönünden Geçerli Olmadığını Sonradan Fark Ettikleri
Faturaları İsterlerse Kendiliklerinden Kayıtlardan Çıkartarak Pişmanlıkla
beyanname verebilirler.
Beyannamelerin pişmanlıkla verilmiş olması dolayısıyla çıkabilecek
ödenmesi gereken KDV için mükellefler adına Vergi Ziyaı Cezası
kesilmez. Vergi aslının pişmanlık zammı ile birlikte ödenmesi
yeterlidir.
* Hesaplamalarda kesilmesi gerekse bile özel usulsüzlük cezaları gözardı edilmiştir. 3.Kullandıkları Geçerli Kabul Edilemeyen Faturaları Kendiliklerinden
Kayıtlarından Çıkartmayan Mükelleflerimiz Hakkında Vergi İncelemesi
Yapılır.
Rapor sonucuna göre mükelleflerimiz, KDV, gecikme faizi ve ceza ile
muhatap kalabilir. Kayıtlara intikal ettirilen faturanın naylon
olduğu ve bilerek kullanıldığı tespit edilirse üç kat ceza kesilir.
Örneğin; Ocak 2007 döneminde alınan 1.000 TL.lik faturanın naylon
olduğu ve bilerek kasten kullanıldığı anlaşılmışsa, karşılaşılacak
mali külfet aşağıdaki gibi olacaktır.
Bilerek naylon fatura kullanan mükelleflerin uzlaşma hakkı da bulunmadığı gibi haklarında Cumhuriyet Savcılığına vergi kaçakçılığı yaptığı iddiasıyla suç
duyurusunda da bulunulur.
4. Vergi Mevzuatı Yönünden Geçerli Sayılmayan Faturaları Kayıtlarına
İntikal Ettirdikleri İçin Haklarında 19 Haziran 2009 Tarihinden
Sonra Vergi İncelemesine Başlanmış Olan Mükelleflerimizin Varlık
Barışından Yararlanmaları Mümkündür.
Varlık
barışından yararlanma hakkı bulunan mükelleflerimiz, beyan ettiği
varlığın %5’i oranında (varlık yurt dışından getiriliyorsa % 2)
vergi ödemekle yükümlüdür. Yapılan incelemede, beyan edilmiş olan
varlık tutarı, indirimi reddedilen tutardan mahsup edilir. Mükellef
varlık barışı kapsamından ödediği vergi dışında, KDV, gecikme faizi
ve vergi ziyaı cezası ile karşılaşmaz. Örneğin,
mükellefin yapılan denetimler sonucunda 2007 Ocak döneminde 1000.-
TL’lik indirimi reddedilmesi gereken KDV’si bulunmaktadır. KDV
açısından mükellefin varlık barışından yararlanması durumunda
karşılaşacağı tablo şöyle olacaktır.
Vergi Mevzuatı Yönünden Geçerli Sayılmayan Faturaları
Kayıtlarına İntikal Ettirdikleri Halde Haklarında Henüz Vergi
İncelemesine Başlanılmayan Mükellefler De Varlık Barışından
Yararlanabilir.
Herhangi bir nedenle farkında olmadan vergi mevzuatı yönünden
geçerli sayılması mümkün olmayan fatura vb. belgeleri kayıtlarına
intikal ettirmiş olduklarını sonradan farkeden mükelleflerimizin,
kullanmış oldukları bu tür faturalar için herhangi bir işlem
yapmadan bağlı oldukları vergi dairesine başvurarak Varlık
Barışından yararlanma taleplerini yazılı olarak iletmeleri
gerekmektedir.
5.Vergi Mevzuatı Yönünden Geçerli Sayılmayan Faturaları Kayıtlarına
İntikal Ettirdikleri Halde Haklarında Henüz Vergi İncelemesine
Başlanılmayan Mükellefler De Varlık Barışından Yararlanabilir.
Herhangi bir nedenle farkında olmadan vergi
mevzuatı yönünden geçerli sayılması mümkün olmayan fatura vb.
belgeleri kayıtlarına intikal ettirmiş olduklarını sonradan farkeden
mükelleflerimizin, kullanmış oldukları bu tür faturalar için
herhangi bir işlem yapmadan bağlı oldukları vergi dairesine
başvurarak Varlık Barışından yararlanma taleplerini yazılı olarak
iletmeleri gerekmektedir.
VIII. SONUÇ
Mükelleflerimizin, basiretli bir işadamı
olarak davranacaklarına, vergi mevzuatı yönünden geçerli kabul
edilmesine imkan bulunmayan fatura kullanmakla karşılaşmamak için
gerekli tedbirleri alacaklarına, özellikle “naylon fatura” kullanmak gibi hem maddi külfet hem de hapis cezası ile
sonuçlanabilecek bir yönteme başvurmayacaklarına, bu tür faturalar için komisyon ödemek yerine, biraz daha fedakarlık yapıp
vergilerini ödeyerek 70 milyon vatandaşımızın da hakkını gözetmiş
olmanın huzurunu yaşamayı, “vergi idaresi kapımı ne zaman
çalacak?” stresi ile yaşamaya tercih edeceklerine eminiz.
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı olarak siz değerli mükelleflerimizin her zaman olduğu gibi “kayıt dışı ekonomi” ve “naylon fatura”ya karşı yürütmekte olduğumuz mücadelede de bize vereceği her türlü destek için teşkilatım adına şimdiden teşekkür eder, saygılar sunarım.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı © 2007 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
www.ivdb.gov.tr |